Hoeveel pelgrims lopen jaarlijks naar Santiago? Is het te druk?

Elke pelgrim heeft zo zijn of haar eigen redenen om een weg naar Santiago de Compostela te willen afleggen. Sommigen houden van het contact met andere pelgrims, en anderen zoeken rust omdat ze zichzelf willen herontdekken. Wat jouw motivatie ook is om te beginnen aan deze tocht der tochten, je wilt vast weten waar en wanneer de meeste mensen onderweg zijn. 

Om jou van de meest recente informatie te voorzien, heb ik de statistieken van het pelgrimskantoor in Santiago de Compostela gebruikt en vertaald naar tabellen en grafieken. Deze data is afkomstig van het jaartal 2019. In 2020 zijn door de aanhoudende Coronacrisis veel minder pelgrims gearriveerd. 

Jaarlijks lopen er rond de 300.000 pelgrims vanuit alle uithoeken van Europa naar Santiago de Compostela. De drukste route is de Camino Francés en dan met name de laatste 100 kilometer vanuit Sarria. Je komt de meeste pelgrims tegen in de zomermaanden juni, juli en augustus. 

Hoeveel pelgrims beginnen met hun Camino en de eindstreep niet halen is onbekend. Het werkelijke aantal wandelaars, fietsers, rolstoelen en paarden er beginnen kan ik daarom niet weergeven. 

Waar komen de pelgrims van de Camino vandaan?

De meeste pelgrims op de Camino naar Santiago komen nog steeds uit Spanje zelf. Dat is al sinds jaar en dag het geval. Ruim 50% van het totaal aantal deelnemers komt van het Iberisch schiereiland (Spanje en Portugal). Pelgrims uit Italië en Duitsland hebben met bijna 55.000 pelgrims elk een aandeel van ongeveer 8%. 

In de onderstaande tabel kun je de top 15 van deelnemende landen bekijken. Nederland staat op een 14e plaats met ruim 4000 pelgrims per jaar, ofwel 1.2% van het totaal aantal wandelaars en fietsers. 

Land	Aantal Pelgrims	Percentage
Spanje	146.350	42,11
Italië	28.749	8,27
Duitsland	26.167	7,53
Verenigde Staten	20.652	5,94
Portugal	17.450	5,02
Frankrijk	9.248	2,66
Verenigd Koninkrijk	9.132	2,63
Zuid Korea	8.224	2,37
Ierland	6.826	1,96
Brazilië	6.025	1,73
Australië	5.301	1,53
Canada	5.279	1,52
Polen	4.874	1,4
Nederland	4.195	1,21
Mexico	4.091	1,18

Het aantal pelgrims uit de Verenigde Staten is na de verschijning van de film The Way in 2010 explosief gestegen. Waar in 2009 nog maar ruim 3000 pelgrims uit de VS in Santiago de Compostela aankwamen, in 2019 waren dat er ruim 20.000. 

In de film The Way loopt Martin Sheen de Camino Francés om de route waar zijn zoon aan begonnen was af te maken. In zijn rugzak draagt hij de as van hem mee. Onderweg komt hij diverse pelgrims tegen die allemaal een eigen reden hebben om de Camino af te leggen. 

Welke maanden zijn het drukste op de Camino?

Absolute topdrukte op de Camino is in de maanden juli en augustus. Vele pelgrims gebruiken de zomervakantie om hun route af te leggen. Maar ook in de maanden mei, juni en september zijn er ruim 45.000 pelgrims per maand op de routes te vinden.

Afhankelijk van de gekozen route kunnen Albergues, Hotels en B&B’s volgeboekt zijn. Wil je toch in een van de drukste maanden de Camino lopen, bereid de tocht goed voor. Of kies voor een rustigere variant. 

Maar wat bedoel je nou eigenlijk met druk? Het betekent dat je nooit alleen loopt, zonder dat je dichtbij of verder weg één of meerdere andere pelgrims ziet. De restaurantjes en barretjes zijn druk en de rij voor het toilet langer. Je zult in de Albergues moeten wachten totdat je kunt douchen en het kan zijn dat je naar het volgende dorp moet lopen omdat alles vol is. Hoewel meeste accommodaties wel een oplossing proberen te zoeken, zeker wanneer je alleen op pad bent. 

Welke Camino route is het drukste?

Camino Francés is zonder twijfel de drukste pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Vooral de laatste 100 kilometer vanuit Sarria is populair in de zomermaanden juni, juli en augustus. Albergues zijn snel vol. Er kunnen in die periode wel 2000 pelgrims per dag aankomen in Santiago de Compostela. 

Hoe druk de route is, heeft een behoorlijke invloed op hoe je uiteindelijk de Camino gaat beleven. Ben je op zoek naar gezelschap en verhalen en hebben drukke slaapzalen geen negatieve invloed op jouw beleving, dan is de zomer een prima moment op een pelgrimstocht te lopen. Ben je op zoek naar rust, stilte en bezinning? Dan kun je beter een ander moment kiezen om de Camino Francés te lopen.

Een andere drukke route is de Camino Portugues, met ruim 72.000 pelgrims in 2019 telt deze route ruim 21% van het totaal aantal deelnemers in dat jaar. Het is natuurlijk niet echt te vergelijken met de Camino Francés waarover ongeveer 190.000 pelgrims naar de kathedraal in Santiago de Compostela liepen en fietsten. 

De kustroute van de Camino Portugues is een stuk rustiger. Dat kan een mooi alternatief zijn gedurende de hete zomerdagen. In de binnenlanden van Spanje en Portugal kan de temperatuur oplopen tot ver boven de 30 graden. 

Meer weten over het klimaat? Klik dan hier. 

Camino	Aantal pelgrims	Percentage
Camino Francés	189.937	54,65
Camino Portugues	72.357	20,82
Camino Portugues kustroute	22.292	6,41
Camino del Norte	19.019	5,47
Camino Inglés	15.780	4,54
Camino Primitivo	15.715	4,52
Vía de la Plata	9.201	2,65
Camino Finisterre (Muxia)	1.548	0,45
Camino Invierno	1.035	0,3
Overige Camino’s	694	0,2

Welke Camino is het rustigste?

De rustigste Camino’s naar Santiago de Compostela zijn Camino Invierno, Camino Finisterre en Vía de la Plata. De eerste twee routes hebben slechts 1.000 à 1.500 bezoekers per jaar en de Vía de la Plata rond de 9.000. Verdeel dat over de maanden april tot en met oktober en er blijft een heel klein aantal pelgrims per dag over. 

Maar ook de bekendere Camino del Norte en Camino Inglés zijn relatief rustig vergeleken met de populaire Camino de Francés. In 2019 liepen en reden er tussen de 15.000 en 20.000 pelgrims over deze routes. Ze hebben samen slechts een aandeel van rond de 10% op het totaal aantal deelnemers. Heerlijk rustig! 

Camino del Norte is overigens een prima keuze wanneer je de tocht in de zomermaanden wilt lopen. Omdat de route langs de kust loopt, wordt het veel minder warm dan in de binnenlanden van Spanje en Portugal. Camino Inglés begint ook aan de kust en loopt in zuidelijke richting naar Santiago de Compostela. De route is slechts 118 kilometer en een mooie keuze voor mensen die niet veel tijd hebben of beginnende pelgrims zijn. 

Meer weten over waar alle Camino’s beginnen en hoeveel kilometer ze zijn? Lees dan deze blog. 

Hoe leggen de meeste pelgrims de Camino af?

Het overgrote deel van pelgrims legt de Camino te voet af. In 2019 waren dat ruim 327.000 wandelaars. Daarnaast is er een groep die fietsend Santiago de Compostela bereiken. Ook zijn er mensen die te paard, per zeilboot of rolstoel de route afleggen. Deze groep is echter in de minderheid.

Vervoermiddel	Aantal pelgrims
Te voet	327288
Per fiets	19563
Te paard	406
Met zeilboot	243
In rolstoel	85

Wat zijn de belangrijkste startplaatsen op de Camino?

De belangrijkste startplaats op de Camino is Sarria. Deze gemeente ligt in de Spaanse provincie Lugo in de regio Galicië op ruim 100 kilometer van Santiago de Compostela. Deze startplaats bevindt zich op de Camino Francés net ver genoeg van de kathedraal vandaag om als wandelaar te kunnen voldoen aan de 100 kilometer regel. 

Dat verklaart de populariteit van dit startpunt en is de reden dat bijna 100.000 pelgrims per jaar beginnen in Sarria. Een andere belangrijke en druk startpunt is Saint-Jean-Pied-de-Port in Zuid Frankrijk nabij de Pyreneeën. Dit is het beginpunt van de populaire Camino Francés. Ruim 33.000 pelgrims beginnen hun Camino in dit prachtige stadje vol beeldschone gebouwen en bruggen. 

Plaatsnaam	Aantal pelgrims	Percentage
Sarria	96.124	27,66
Saint Jean Pied de Port	33.197	9,55
Oporto	27.924	8,03
Tui	22.814	6,56
Ferrol	15.097	4,34
Oporto Costa	11.421	3,29
León	10.505	3,02
Valença do Minho	10.490	3,02
Oviedo	9.531	2,74
Cebreiro	8.367	2,41
Ponferrada	6.804	1,96
Irún	5.580	1,61
Roncesvalles	4.920	1,42
Astorga	4.513	1,3
Lugo	4.165	1,2
Ourense	4.163	1,2
Le Puy	3.180	0,91
Pamplona	3.039	0,87
Lisboa	2.651	0,76
Vigo	2.638	0,76
Triacastela	2.637	0,76

Wie leggen de Camino de Santiago af?

Misschien vind je het ook nog leuk om te weten wat voor mensen er op de Camino de Santiago afkomen. De meeste lopen de pelgrimstocht met een spirituele achtergrond. Of dat nou is vanwege een geloof of dat iemand wil ontdekken wat hij/zij wil in de toekomst, het heeft allemaal met spiritualiteit te maken. 

Andere redenen is het behalen van fysieke doelen. Sommige mensen willen gewicht verliezen en doen dat op deze manier. Anderen willen in zo kort mogelijke tijd de meeste kilometers afleggen. Deze pelgrims lopen of fietsen gemiddeld veel meer kilometers per dag. 

Achtergrond pelgrims

Het pelgrimskantoor in Santiago de Compostela houdt de achtergrond van de pelgrims bij. Zo geven zij aan dat in het jaar 2019 de meeste pelgrims arbeiders waren (van allerlei verschillende niveaus en beroepen), gevolgd door de groep met studenten en mensen ‘in between jobs’. Ook gepensioneerden komen met name in mei, juni en september naar de Camino. 

In 2019 liepen iets meer vrouwen dan mannen de Camino (8000 verschil) en het waren vooral mensen in de leeftijd van 30 tot 60 jaar. De groep onder 30 was vooral vertegenwoordigd in juli en augustus en de groep boven 60 in de maanden mei, juni, september en oktober. 

Daarom is het eigenlijk nooit te druk op de Camino

Er is eigenlijk geen ‘beste’ tijd om de Camino te lopen. Er zijn volop mogelijkheden om de drukte in de zomer te ontlopen of om alternatieven te kiezen waar het minder warm is. Het is belangrijk dat je bedenkt wat jouw Camino tot een succes maakt. 

Is dit een rustige route met minder pelgrims en aangename temperaturen tot 25 graden? Overweeg dan de Camino del Norte te doen in mei, juni of september. 

Wil je graag zoveel mogelijk pelgrims ontmoeten en functioneer je goed met warm weer? Dan is juli of augustus ook prima. 

Vind je het niet erg dat het af en toe regent en is het prima dat je eventueel een fleecetrui over je wandelshirt moet dragen, overweeg dan eens om in april te beginnen.

Er is een geschikte Camino en jaargetijden voor elke pelgrim. Bedenk wat jouw weg naar Santiago tot een succes maakt en kies een bijpassende route. Buen Camino!

Meer lezen over de Camino? Bekijk deze artikelen